Geen kraamfeest maar een uitvaart

Make awa limunici!

Op 26 augustus zijn wij de trotse ouders geworden van Vive Mirte Yfke Dams. Haar 2e en 3e naam vernoemd naar haar tantes. Haar naam die Leven, vreugde en vruchtbaarheid betekend. Een meisje zo klein en fijn. Ook al is het een keizersnede geworden, de hele bevalling was een feest. Misschien waren het de synthetische knuffelhormonen die in mijn lichaam waren gepompt, maar ik had (oké, middenin de weeën storm misschien heel even niet) er enorm veel zin in en kon nog wel even doorgaan. Zeker toen de ruggenprik was gezet, was ik echt in jubelstemming. Ik had óveral draden en infusen, de geruststellende hartslag van Vive hoorde ik door de kamer galmen en op de monitor zag ik dat ik weeën had. Meer medisch dan dit kon haast niet, heerlijk! Ik appte lotgenoten om ze op de hoogte te houden van de voortgang 'Net een weeën storm gehad, ontsluiting nog steeds op 3-4 cm blijven hangen dus ik krijg zo een ruggenprik en we gaan het nog 2 uur proberen! Als er dan geen voortgang in zit, dan wordt het waarschijnlijk een keizersnede'. Vervolgens besloot ik nog even mijn AH bestelling te doen, want we zouden zaterdag wel weer thuis zijn, en gooide nog wat carpaccio en gerookte zalm in mijn mandje. 24 uur na het plaatsen van het ballonkatheter blijkt mijn ontsluiting nog steeds op 3-4 cm te zijn blijven hangen. Mijn lichaam had er gewoon echt nog geen zin in met een termijn van 38+3. Je kan wel blijven trekken aan een dichte deur maar met elke poging blijf je kracht uitoefenen op het oude litteken en dat brengt ook risico's met zich mee. Alsof ik op het festival van de eeuw stond. Helemaal uit mijn plaat te gaan en nog barstend van de energie en mijn beste vriendin, nét voor de slotact, zegt naar huis te willen. Met tegenzin ga ik toch maar mee, balend dat ik het einde van het festival niet zal meemaken . Balen dat ik ook nooit meer de afsluiter zal kunnen meemaken. Maar ik ben er geweest, en ik heb het mogen meemaken. Onze verloskundige die, op haar vrije dag, terug komt naar het ziekenhuis omdat ze de geboorte van ons meisje niet wil missen. De verpleegkundigen, gynaecologen en eigenlijk iedereen in het ziekenhuis die zo afgrijselijk lief zijn... De ontlading op de OK was bizar. Niet alleen bij Farley en mij, ook bij iedereen in de ruimte. 24 uur proberen te bevallen met een keizersnede als afsluiter. Alle medicatie en monitoring die er maar mogelijk is, ik had het zo nog een keer gedaan. Vive Mirte Yfke Dams. Met geluid kwam zij op de wereld, een Apgar score van 9, 10 en 10, haar ogen helder en open. De eerste momenten op zoek naar gelijkenissen; Lijkt ze op Nola? Wat is ze klein... Maar ook gelijk twijfels, zitten haar oren niet wat te laag? Is haar hoofd niet te klein? Zou er dan toch iets mis zijn met haar? Ergens ook teleurstelling misschien dat ze niet als 2 druppels water op Nola lijkt. Een gevoel wat in de dagen erna juist plaats maakt voor trots en nieuwsgierigheid hoe dit meisje dan eruit zou gaan zien. Juist blij dat ze zó haar eigen uiterlijk en karakter zal hebben en ze me misschien niet constant aan Nola doet denken en ik dus ook niet constant zal blijven vergelijken. En die roze wolk? Die is er! Ik had het zelf niet gedacht of verwacht, ik had gedacht dat het veel moeilijker zou zijn. Maar wat is het genieten met dit meisje. Zoals een lotgenootje zei; 'Alsof mijn leven letterlijk heeft stilgestaan en iemand nu weer op de play knop heeft gedrukt'. Alsof ik de zon weer écht zie schijnen, weer kan genieten van de kleine dingen in het leven. Alsof ik weer kan ademhalen... Wat een opluchting. Ze is er! Ik denk ook niet meer elke seconde aan Nola. Dat is met de komst van Vive ook gewoon niet meer mogelijk. Dat vind ik ergens lastig maar tegelijkertijd is het ook een enorme opluchting. Zoals het was was het echt geen doen; het obsessief bezig zijn met het verdriet om je overleden kind maakt daarmee dat er geen ruimte is voor andere dingen. De balans op de weegschaal van geluk en verdriet is, na het overlijden van je kind, compleet weg. Dat maakt dat niets er meer toe doet; het gevoel vergelijkbaar met dat van een depressie. De levens fase waar wij in zitten, de kans om weer het grootste geluk te mogen ervaren, maakt dat het evenwicht op de weegschaal van geluk en verdriet weer wat kan worden opgeheven. Niet dat Vive het verdriet om Nola wegneemt, maar zij heeft wel weer zoveel geluk gebracht dat er ook ruimte is om kleiner geluk weer te zien en te ervaren. Het grootste cadeau dat wij dit al zo snel, na het overlijden van Nola, hebben mogen ervaren. Vandaag is Vive 4 weken oud. Nola is slechts 18 dagen geworden. De eerste dagen was ik gehaast bezig met mijlpalen afvinken. Wandelen met de kinderwagen? Check Wandelen in de draagzak? Check Met haar op het terras zitten? Check... Gevoelsmatig onder het mom: 'Je weet niet wanneer het ineens voorbij kan zijn'... Kijk niet raar op als ik straks al een "super sweet 16" organiseer voor haar tweede verjaardag zodat we dat ook maar alvast kunnen afvinken... Want dan hebben we in ieder geval de herinneringen nog... Nola woog 4 kilo bij geboorte en 3 kilo toen zij overleed. Vive werd geboren met 2800 gram. Elke dag weeg ik Vive. Bijna obsessief was ik bezig met haar gewicht en of ze wel goed aankomt. Ondertussen is ze al een kilo boven haar geboortegewicht maar nog niet boven de 4 kilo. Ik kan niet wachten tot ze eigenlijk de 4 kilo aantikt, een mentale trigger want alles onder de 4 kilo voelt als "aftakeling". Pas boven de 4 kilo komen we ook daar op nieuw terrein. Triggers die erbij horen, triggers die ik voor lief neem. Is het grote genieten dus nu begonnen nu dit kleine meisje er is? Ja! En natuurlijk, met hele moeilijke momenten. Maar wie had dit gedacht; Ik kan genieten met volle teugen! Dus vol trots laat ik Vive zien aan het kraambezoek; vriendinnen die ik een jaar lang eigenlijk niet heb gezien omdat ze ook een baby hebben gekregen net voor of na de geboorte van Nola. Baby's waarvan ik het niet aankon om ze te ontmoeten... Ze mogen nu allemaal langskomen. Lekker hypocriet misschien, ik wil Vive namelijk wel vol trots aan iedereen laten zien (oké we delen bewust niet haar gezicht op social media) terwijl ik geen enkele baby kon ontmoeten het afgelopen jaar... En nu? Nu mogen al die baby's meekomen, wil ik ze allemaal graag ontmoeten en leren kennen. Alle kindjes die zijn geboren in de afgelopen tijd, er is weer ruimte voor! Vive la vie!

28 augustus 2020, de dag dat ik deze blog ben gestart. Een maand na de geboorte van Nola, twee weken na haar overlijden. Het is zaterdagochtend 6 uur op 14 augustus 2021 en ik kan niet meer slapen. Ik lig weer een paar nachten/ochtenden in mijzelf te mijmeren dus dat betekent; toch maar weer achter de laptop kruipen. Het 52e verhaal dat ik tik. Oh de ironie... Ongeveer een jaar met en zonder Nola, morgen is haar sterfdag, en vandaag tik ik het 52e verhaal. Totaal niet van bewust, ik zoek pas net op hoeveel verhaaltjes ik eigenlijk heb geschreven. 52 weken in 1 jaar. De laatste periode wat minder frequent dan de woordenkots van de eerste weken die letterlijk uit mijn hoofd moesten op papier... Is de cirkel dan nu rond? Zeg nooit nooit. In december, na mijn blog "De club van zielige moeders" zei ik tegen Farley: 'Ik denk dat dit mijn laatste verhaal was, wat heb ik nog om over te schrijven?' En zo bleek, er was nog voldoende materiaal voor ruim een half jaar aan verhaaltjes. Het verhaal van Nola, het is uitgegroeid tot een open dagboek van het afgelopen jaar. Vreemd, voor iemand die vroeger altijd dólgraag een dagboek wilde bijhouden en elk jaar wel voor Sinterklaas of haar verjaardag een nieuw boekje vroeg. Verwoede pogingen deed om het dagboek bij te houden met sporadisch een 'Lieve Kitty, ...', of hoe ik het dagboekje ook aanschreef. Enkel om 2 dagen later weer te stranden in lege bladzijdes. Jaloers ben ik, op anderen die hele dagboeken van zichzelf kunnen teruglezen over vroeger. Ik heb nooit het geduld gehad om het echt consequent bij te houden. Vreemd, dat ik dan het afgelopen jaar een open dagboek heb bijgehouden over mijn gevoelens en gedachtes. Voor velen misschien zelfs confronterend of moeilijk om te lezen. In een wereld waarin je weet dat álles wat je online deelt voor altijd op het web beschikbaar blijft. Altijd zullen deze verhalen terug te vinden zijn. Onze foto's, mijn gedachtes en ja, soms ook harde woorden. Nee, ik heb er geen spijt van. Dit is hoe het is, dit is wie mij maakt tot wie ik vandaag ben. Ik neem je mee, in deze blog, hoe ik terugkijk op het afgelopen jaar, waar ik nu sta en waar ik mij nog steeds over verbaas. Want het eerste jaar schijnt het moeilijkste te zijn, maar dat betekent nog steeds niet dat ik het overlijden van Nola nu dus "heb verwerkt". Is het hierna klaar? Ik durf het niet te zeggen. Ik hoop vooral dat ik de komende weken, maanden, jaren, helemaal geen tijd heb om te schrijven. Dat ik zo druk ben met Lulu, Nola haar zusje, dat ik er niet aan toe kom. Deze blog is ontstaan om het levensverhaal van Nola te vertellen. Ik hoop vooral dat Lulu haar eigen levensverhaal mag gaan schrijven en ik niet degene ben om haar aan de wereld te laten zien maar dat zij zelf de wereld mag gaan zien. What to expect when your child dies, one year later: Wanneer ik in de spiegel kijk, zie ik nog steeds een paar vreemde ogen. Ik herken mijzelf nog steeds niet. 31 jaar Meike (ondertussen 32) is gewist of dusdanig veranderd dat ik nog steeds moet wennen aan wie er terugkijkt. Op veel vlakken ben ik niet meer wie ik was. Het verdriet of gemis slijt niet. Het verdriet wordt minder frequent aanwezig maar wanneer het zich aandient is het net alsof ze net is overleden. Het gemis daarentegen wordt alleen maar groter, het verlangen naar Nola neemt enkel toe hoe meer tijd er verstrijkt. Ik blijf mezelf verbazen over punt 2. Ik vergelijk het met een heftige break-up, waarbij je de eerste paar dagen stuk gaat van verdriet. Maar dan komt er altijd wel een punt waarop je kunt denken: 'Het is maar beter zo'... Of maandan/jaren later terugkijkt op die relatie en denkt: 'Jemig, hoe heb ik ooit met hem/haar kunnen zijn?!'. Dat punt gaat niet komen. Nooit. Ik ben veranderd in een enorm introvert persoon. Groepen krijg ik de rillingen van. Feestjes of borrels... Ik moet er niet aan denken. Overvallen worden met een nonchalante: 'Heeee, hoe issie nou met jou?!' Ik word al angstig wanneer ik er aan denk. Als ik een groep semi bekende mensen zie dan spring ik het liefste achter de kliko of begin ik al gelijk met een: 'Sorry, druk, haast, moet echt weg!' Om maar te voorkomen dat er wordt gevraagd hoe het nou gaat of vooral: 'Ohhhh, bijna al!! Vind je het spannend?!' #understatementvandeeeuw Familie dingen zijn moeilijk. Lastig om te schrijven, en waarschijnlijk ook voor mijn familie om te lezen... Maar een verjaardag of barbecue... Waar anderen enkel de gezelligheid ervaren van het samenzijn, zijn dat ook de momenten dat het gemis van Nola voor mij extra aanwezig is. Haar lege stoel, hoe zij nu haar eerste stapjes zou hebben gezet. Haar onzichtbaarheid maakt het gemis op dat soort momenten voor mij extra voelbaar. De opa's en oma's die zo vol trots vertellen en praten over hun andere kleinkinderen dat ik soms het liefste mijn vingers in mijn oren wil stoppen. Zo had er ook over mijn dochter gepraat moeten worden... Ook al wordt er regelmatig over Nola gesproken en ze zal ook veel bij hen in gedachte zijn... Is het niet zoals het had moeten zijn en dat steekt, wederom een vorm van jaloezie die grandioos aanwezig blijft. Ik denk nog letterlijk élke seconde van de dag aan Nola. Dat wordt niet minder. In gesprekken met anderen, als ik probeer te luisteren. Alles kost nog steeds 10x zoveel energie omdat ik, naast het luisteren en praten over een compleet ander onderwerp, ook nog op elk moment aan Nola denk. Ik zing weer mee met de radio in de auto maar het blijft onwennig voelen. Hardop lachen of de slappe lach voelt nog steeds vreemd. De onbevangenheid is nog steeds weg. 1 van de dingen waar ik, een week of 10 na het overlijden van Nola, echt kéihard (en voor het eerst) om heb moeten lachen; categorie tranen over mijn wangen... is dit filmpje . Ik voélde het. Ik heb het aan veel lotgenootjes doorgestuurd en iedereen kreeg er hysterisch de slappe lach van. Ik stuurde het in al mijn euforie door aan familie; een filmpje waar ik zó om moest lachen!! Ik denk dat de meesten het niet begrepen... Mijn passie voor koken en taarten bakken is nog steeds weg. Ik maak ondertussen heus wel weer iets spannenders klaar dan enkel een AVG-tje maar recepten zoeken, uren in de keuken staan... Ik kan er de concentratie nog steeds niet voor opbrengen. Het leven is nog steeds kleurloos. Ook een moeilijke voor mensen om te bevatten. Het leven is nog steeds vlak en zinloos. Dat zal heus anders worden wanneer Lulu werkelijk geboren is en leeft. Maar tot die tijd, bevind ik mij in een enorm loyaliteitsconflict. Mijn instinct is nog steeds erop ingesteld dat het bij mijn kind wil zijn. Dus de dood, het bij Nola zijn, klinkt echt nog zeer aantrekkelijk. Mijn angst voor de dood is nog steeds afwezig. Maar met de komst van Lulu kom ik in een tweestrijd. Gisteren zaten wij in de auto naar Rotterdam, Farleys verjaardag en vrijdag de 13e. We hadden het over ongeluk en dat het toch wat zou zijn als er ineens een vrachtwagen bovenop ons zou knallen. Mijn reactie: 'In ieder geval gaan we dan wel met z'n allen en zijn we met zijn vieren bij elkaar'. Je hoeft je echt geen zorgen te maken. Maar ik kan niet ontkennen dat de dood, het weer bij Nola zijn, ook bevredigend voelt. Dat wordt anders wanneer Lulu leeft, maar het gevoel van tweestrijd, dat ik niet bij Nola kan zijn, dat is en blijft afgrijselijk. Mensen die er regelmatig zijn, die meelezen en die af en toe inchecken (en nee dat hoeft niet dagelijks en dat kan ook zijn wanneer je onhandige dingen hebt gezegd) en vooral; die zijn blijven proberen, die geef ik een ander antwoord op de vraag: 'Hoe gaat het met je?' Ook al blijft het een moeilijke vraag. Tegen die mensen durf ik af en toe wel te zeggen: 'Het gaat eigenlijk wel oke op het moment'. (om vervolgens een dag later weer een terugval te hebben hoor, it comes and goes). Maar mensen die nonchalant mij overvallen met een: 'Heee hoe gaat ie nou?' Daar kan ik nog steeds niet op antwoorden dat het misschien wel gaat op dat moment. Want het gaat, naar omstandigheden, best goed eigenlijk (en op momenten ook weer niet dus dat kan nog steeds een antwoord zijn wat je op dat moment krijgt ook al ben je een enorme steun). Maar "best goed" is nog steeds niet een best goed zoals het vroeger was. Dus dan antwoord ik eerder met een: 'Niet top'. Want anders denkt diegene straks wel dat het weer helemaal goed gaat, dat ik de oude Meike weer ben. Dat ik het overlijden van Nola een plekje heb gegeven... Al deze gedachtes spelen zich, nog steeds, achter de schermen af bij de vraag: 'Hoe gaat het?'... Kan ik eerlijk antwoorden... En begrijpt diegene dan de lading van mijn antwoord? De zwangerschap van Lulu maakt echt een hoop goed, ik had de eerste jaardag van Nola niet zo kunnen beleven zonder het vooruitzicht van een nieuw broertje of zusje voor haar. De aanloop naar haar eerste jaardag was slopend, we hebben er echt een feestje van gemaakt ook al was het vol moeilijke en emotionele momenten. We hebben ontzettend veel kaartjes en cadeaus gehad (echt, fantastisch!! ook al weet ik dat het er elk jaar minder zullen worden), een over the top birthday cake en champagne. Net zoals ik had gedaan als ze had geleefd. Grappig om te zien hoe de toon op de kaartjes zo onderling van elkaar verschillen. Hierin ook geen verwijt want ik had zelf ook totaal geen idee gehad wat ik in vredesnaam erop had moeten zetten bij iemand anders. Sterker nog, 2 maanden ervoor was de jaardag van 2 dochters van een lotgenootje en ik heb zelf ook enorm zitten worstelen met welk kaartje en al helemaal welke tekst? Ook hierin zal het voor iedereen verschillen, ik vond het zelf vooral prettig wanneer het luchtig was, een mooi gedichtje en vooral: felicitaties met onze dochter. Want de dag was niet vooral moeilijk en zwaar, het stond bovenal in het teken van haar leven en de liefde. Maar ook dit, was iets wat ik van te voren niet had kunnen inschatten. Een jaar later... Ik kan het steeds beter aan wanneer mensen proberen een silver lining aan het geheel te geven, maar dat komt voornamelijk omdat ik er minder mee wordt geconfronteerd dan in de diepe duisternis van de eerste maanden. Wanneer een kind sterft is er geen ruimte voor: 'In ieder geval... ' of een 'Nou gelukkig...' Het is mens eigen om de situatie te proberen te verlichten, om te willen troosten. Of beter gezegd; het te willen fixen. Maar de Bob de Bouwer mentaliteit van : 'Can we Fix it, Yes we can!!' gaat in het geval van kindersterfte gewoon niet op. Sterker nog, het werkt juist frustrerend en totaal niet troostend. Het is eerder de behoefte van de ander die vervult moet worden dan dat je iemand er mee helpt. Wellicht een confronterende uitspraak maar bijna alle lotgenoten die ik heb gesproken lopen bij een psycholoog. Niet in de eerste plaats vanwege het verlies van hun kind, maar vooral omdat ze worstelen met opmerkingen (vaak goed bedoelt) van de buitenwereld. Wanneer iemand in de volledige duisternis zit, helemaal alleen in een donkere kamer, is het enige wat je kan doen erbij te gaan zitten. Je hoeft niets te zeggen, laat weten dat diegene niet alleen is. Maar ik begrijp het, het is moeilijk en eng om in dat enge donkere kamertje erbij te gaan zitten. Maar het effect van "troostende woorden" voelde voor mij eerder alsof ik alleen in dat donkere kamertje zat en iemand een duizendklapper naar binnen gooit, heel hard zingt: 'always look on the bright side of life' en snel de deur weer dicht doet. In de hoop mij zo wat licht te brengen. Ik kwam onlangs een mooie post tegen waarbij er een vergelijking werd gemaakt van de goedbedoelde troostende woorden bij een miskraam. Hoe misplaatst die eigenlijk zijn wanneer je eenzelfde soort dingen tegen iemand zou zeggen wiens man is overleden. Waarschijnlijk spreekt het in zo'n geval meer tot de verbeelding waarom troostende dingen gewoon nergens op slaan wanneer het ergste wat je kan overkomen is gebeurt. Er is namelijk niets troostends wanneer je kind dood is. En nogmaals, ik begrijp het... in een poll onder vrouwen wiens kind is overleden, stemde 94% voor het feit dat ze spijt hebben van de dingen die zij tegen anderen hebben gezegd toen ze zelf nog niet zoiets hadden meegemaakt. Ik behoor ook zeker tot die 94% ik heb zelf ook spijt van de dingen die ik tegen vriendinnen heb gezegd, of juist niet heb gezegd. Hoe ik heb geprobeerd het beter voor iemand te maken. Hoe onattent en niet begripvol ik ben geweest bij degene wiens ouder bijvoorbeeld is overleden. Dus knijp maar in je handjes als je de neiging hebt te troosten, dan betekent dat dat je gewoon nog niet zoiets afgrijselijks hebt hoeven meemaken... You lucky bastard ;) Stel, Farley gaat dood, en mensen zouden dezelfde dingen tegen mij zeggen als die er worden gezegd wanneer een baby sterft: - Gelukkig ben je nog jong, je vindt wel weer iemand nieuws! - Er was vast iets mis met hem, het is misschien maar goed dat hij dood is. - In ieder geval weet je dat je de liefde hebt kunnen vinden. Ik ken iemand, die heeft nooit een partner gehad. - Ik ken iemand waarvan er 2 mannen zijn overleden en die is nu weer heel gelukkig getrouwd. - In ieder geval is hij jong overleden en niet pas over tien jaar. - Ohhh ik weet hoe je je voelt! Mijn vorige vriend heeft mij gedumpt. - Gelukkig hadden jullie nog geen kinderen. - Nou kun je wel weer lekker op jacht in de kroeg of swipen op Tinder! - Wanneer ik weer voor het eerst zou gaan daten: Ohhh zo leuk die eerste dates en de spanning die erbij hoort! geniet ervan! - God had een ander plan voor hem. - Ohhhh wat jammer! En jullie waren zo'n leuk stel! - In ieder geval zie je er goed uit! Je vindt zo wel weer iemand nieuws! Stel, Farley en ik hadden 2 of 3 kinderen en hij zou doodgaan: - Nou gelukkig zijn de kinderen nog jong, dan zullen ze hem ook minder missen. "Words of comfort that try to erase pain are not a comfort. When you try to take someone's pain away from them, you don't make it better. You just tell them it's not OK to talk about their pain.⁣⁣ ⁣⁣ To feel truly comforted by someone, you need to feel heard in your pain. You need the reality of your loss reflected back to you—not diminished, not diluted. It seem counterintuitive, but true comfort in grief is in acknowledging the pain, not in trying to make it go away. ⁣"⁣

De juli maand is aangebroken; de maand van Nola. We zijn de 30 weken gepasseerd en daarmee zijn de gesprekken over de naderende bevalling aangebroken. Voordat goedbedoelde adviezen worden gegeven of mensen met suggesties willen komen: Ik heb EMDR op de geboorte van Nola gehad en zelfs een EMDR Flashforward op de aankomende bevalling. EMDR haalt scherpe randjes rondom een trauma weg. Het is geen wondermiddel waardoor ik ineens vol vertrouwen en zonder angst de geboorte van onze tweede dochter tegemoet ga. Het neemt mijn waargebeurde ervaring niet weg. De geboorte van Nola, het gebrek aan herinnering en alle angst en paniek eromheen, blijft mijn referentiekader. Op de, wederom, paniekerig gestelde vraag: Krijg ik hier wel begeleiding bij?! Blijft het antwoord: Iedereen is fantastisch, de zorg en hulp die wij krijgen... Maar het neemt niet weg dat ik, nog steeds alleen, die bevalling doormoet en ook Farley enkel kan toekijken vanaf de zijlijn. De 30 weken zijn aangebroken en ik ben begonnen met wasjes draaien, spullen klaarleggen voor de vluchtkoffer (of toch weer die vluchtbackpack want dat is eigenlijk nog steeds wel zo praktisch) en nadenken over welk geboortepakje ik meeneem voor Nola's zusje (werknaam Lulu). Ook hier loop ik al tegen de eerste moeilijkheden aan. Pak ik nu mijn vluchtkoffer in met kleding die beter geschikt zijn bij een keizersnede; geen broeken, maar vooral jurkjes... Meerdere outfits, want langer verblijf in het ziekenhuis... Maar dus ook meerdere outfits voor Lulu. Maat 50 en maat 56 en dan ook 3-4 pakjes voor haar omdat we misschien langer moeten blijven. Gelijk al stress omdat ik praktisch haar halve garderobe moet meenemen. En dan is er nog een andere gedachte die ik niet kan loslaten. Pak ik ook al gelijk mijn vluchtkoffer in voor het geval we weer naar het Ronald McDonald moeten? Of kan ik beter een tasje apart in huis neerleggen zodat een van mijn zussen die gemakkelijker kan langsbrengen in plaats van dat ik, zoals bij Nola, al video bellend moet uitleggen welke spullen ik uit mijn kast nodig heb... Lulu groeit goed... Dat wil zeggen, Lulu groeit ontzettend gemiddeld. En zelfs dit is voor mij reden tot zorgen. Het is geen geruststelling dat ze kleiner is dan Nola en dat daarmee, bij een ingeleide geboorte, de kans op succes groter kan zijn. Het is een alarmbel die afgaat in mijn onderbewuste. Want Nola was 4 kilo en 54 cm terwijl de placenta aan de kleine kant was. Dus als Lulu nu nog kleiner is, wat zal er dan deze keer mis zijn of gaan met de placenta? In mijn hoofd is Lulu dus aan de kleine kant, terwijl ze hartstikke gemiddeld is. Zal ze, als we wel de 40 weken zouden gaan aantikken waarschijnlijk gewoon rond de 3400 gram zijn. Mijn brein wil zich al steeds meer instellen op de komst van Lulu. Proberen voor te stellen hoe het gaat zijn. Net zoals dat ik bij Nola deed. 'Over een paar weekjes zitten we met zijn drietjes op de bank!' Bij Nola alleen niet beseffend dat dat zou zijn terwijl zij op haar sterfbed lag. Ook nu probeert mijn brein steeds meer gedachtes naar voren te duwen; Dat we straks met zijn drietjes, gewoon in de auto, naar huis rijden met Lulu achterin de Maxi-Cosi. Hoe we met haar het huis binnenlopen... Tegelijkertijd komen er herinneringen naar boven vanuit een ander gedeelte van mijn hersenen. Beelden hoe Nola en ik, met de ambulance, naar huis werden gebracht. Hoe we thuis werden opgevangen door de thuiszorg en de huisarts. Mijn hoofd kan er niet bij hoe het hoort te zijn. Hoe dat gevoel zal zijn, hoe het hoort om met je kindje thuis te komen. En zelfs dat zullen we nooit meer zo ervaren omdat het altijd ons ook terugbrengt naar hoe het was met Nola en hoe het met haar is gegaan en wat ons met haar niet is gegund. Het zijn de momenten die ik steeds minder naar de achtergrond kan drukken. Die zo scherp op mijn netvlies verschijnen op momenten dat ik weinig afleiding heb. 'Sochtends onder de douche, als ik in de ochtend Frenkie uitlaat of als ik in de auto naar kantoor rij. Op de een of andere manier vaak in de ochtend, misschien omdat mijn brein dan nog fris is om herinneringen en toekomst beelden haarscherp zich voor te kunnen stellen. Gecombineerd met de juli maand die is aangebroken, zit ik weer op een nette score van elke dag huilen. En iedereen is zo benieuwd wat of hoe de geboorte van Lulu gaat zijn; Word ik ingeleid? Het wordt toch een geplande keizersnede? Hoezo haal ik de 40 weken niet? Wanneer iemand mij vraagt wanneer ik ben uitgerekend moet ik echt even nadenken. Ik ben niet bezig met 6 september, die datum betekent voor mij niet zoveel. Ik weet namelijk dat we die datum niet gaan halen met Lulu in de buik. Voor de uitgerekende datum zal ze al geboren zijn. 'Dead or alive', is dan gelijk wat het stemmetje in mijn hoofd erbij fluistert. Dus wat is dan het bevalplan? Het plan is dat ik ga bevallen. De enige zekerheid die er is. Óf natuurlijk óf een keizersnede. En verder? Er is geen plan. En toch heb ik een papiertje meegekregen waarop staat "bevalplan"... Afgelopen week had ik weer een groeiecho, zoals nu elke 2-3 weken. Al zeggen die groeiecho's me niets. Zijn ze niet voldoende om mij ook maar op de een of andere manier gerust te stellen. Want ja, Lulu groeit goed, maar in mijn hoofd is ze klein want mijn referentiekader is Nola. Na de echo zie ik Emma, onze vaste klinisch verloskundige, en ze vraagt me of ik al wil nadenken over het bevalplan. Ik grap dat ik wel een thuisbevalling wil met Himalaya zoutkristallen en houtkachels. Ik doe mijn best om de klamme handjes en verhoogde hartslag te negeren. Ze verteld me dat alles goed is; wel of niet invullen, waar ik me maar goed bij voel. Ik geef haar aan dat ik het al wel mee wil hebben. Dan kan ik er alvast over nadenken. Eigenlijk heb ik maar 1 wens die ik overal zou willen neerzetten: Zolang ze maar leeft... Ik heb een beeld in mijn hoofd van Farley, Lulu en mijzelf, met zijn drieën op de verloskamer. Een beeld waarbij de tranen al direct gaan stromen. Gewoon omdat ik het me zó niet kan voorstellen dat dat moment misschien dit keer er wel gaat komen. Dat de arts of verloskundige na de geboorte zegt: 'Het is goed, en ze leeft...' We spreken verder over het inleiden rond de 38-39 weken en ik vraag haar, of ik misschien een van de verloskamers mag zien. Het hierboven beschreven beeld speelt zich namelijk af in de verloskamer van het VU, de enige verloskamer die ik mij kan herinneren. Natuurlijk! zegt ze. We lopen door de gang richting de verloskamers en ik herken de ruimte, waar we ook eens zijn geweest tijdens de zwangerschap van Nola (vanwege een extra echo met 32 weken omdat de placenta laag lag. Een echo waar ook niets op gezien is of gezien had kunnen zijn). Ik stel Emma vragen over dingen die mij bezig houden; 'Als de inleiding/keizersnede datum is aangebroken, waar moeten we ons dan melden? Oh oke, bij de SEH geboorte...' 'Stel we zijn thuis en hetzelfde gebeurd als bij Nola, plots veel bloedverlies... Dan stappen we gewoon zelf direct in de auto in plaats van te wachten op een Ambulance. Moeten we ons dan ook melden bij de SEH geboorte?' Nee, antwoord Emma. Beter rij je dan naar de normale SEH, daar ben je dichterbij een OK en kunnen we sneller een team hebben klaar staan. Maar dat kunnen we, tijdens jullie rit hiernaar toe, al inschatten en jullie naar de juiste plek begeleiden. Het is een scenario die, hopelijk, niet gaat voorkomen en rationeel weet ik wel dat de kans heel klein is... Is het vooral fijn om hierin bloedserieus genomen te worden. Dit is namelijk mijn referentiekader. We lopen verder en ineens schiet mij iets te binnen. 'Na de keizersnede van Nola, heb ik toen ook hier op een van de kamers gelegen voordat ik naar het VU werd vervoerd?' Ja, antwoord ze. Maar dan 1 verdieping hoger. Het voelt alsof ik een puzzelstukje krijg aangereikt voor mijn legpuzzel van 1000 stukjes waarbij ik nog steeds maar 5 andere puzzelstukjes heb gevonden welke allemaal in een andere kleur of print zijn. Het "aha" moment ontbreekt want ik kan er geen chocola van maken en past geen enkel puzzelstukje in de ander... Is het toch een nieuw puzzelstukje in het grote gapende zwarte geheel. Emma laat de bevalsuite zien. Het is de meest luxe van allemaal, inclusief groot bevalbad. Direct het stemmetje in mijn hoofd die fluistert: 'Don't get your hopes up...' Ze laat zien dat er, naast het bed, ook een mogelijkheid is om een baby te behandelen. Zo hoeft ze nooit weg van de kamer en blijft ze altijd bij ons. Het stemmetje in mijn hoofd gaat onverbiddelijk door: 'Ja, tenzij ze naar een NICU afdeling moet'... Ik vraag aan Emma; 'Wat als we proberen in te leiden en het wordt toch een spoedkeizersnede? Waar ga ik dan naartoe?' We lopen de gang op en ze legt uit dat ik dan direct, met bed en al de gang op ga en er aan het einde van de gang een OK is. Eenmaal thuis aangekomen kijk ik 'savonds naar het bevalplan. Het zijn dezelfde vragen als bij het bevalplan wat ik heb ingevuld voor Nola. Diep van binnen wil ik eigenlijk dezelfde dingen maar durf ik er niet om te vragen. Het voelt hebberig, bijna alsof ik een verwend meisje ben die voor sinterklaas én een pony én een barbie én een Baby Born én een barbie droomhuis wil... Bij Nola was ik al niet hebberig, ik had al geen illusies dat het zou gaan zoals ik zou opschrijven. Bij elk antwoord had ik al geschreven: 'Tenzij het niet anders kan' of: 'Ik denk het wel, maar laten we het vooral van het moment laten afhangen'... En nu weer, ik lees de vraag: 'Wil je de baby na de geboorte direct op je borst?' Ik kan me geen grotere wens voorstellen... Een heel zacht stemmetje, diep weggestopt wil roepen dat ze dit wil. Volledig overstemd door het stemmetje die roept: 'Haal je maar niks in je hoofd, that ship has sailed'... Het is het gevoel alsof Lulu 50% kans heeft om te leven of te sterven. Het voelt volledig krankzinnig om dan de vraag te lezen of ik, tijdens deze gebeurtenis, daar een muziekje bij wil hebben. Ik ben eerder geneigd mezelf weg te cijferen en te vragen welke muziek de gynaecoloog en verloskundige zouden willen horen zodat zíj hun werk het beste kunnen doen. Wat doet het ertoe wat ik zou willen? Het voelt hebberig om op te schrijven dat ik graag zou willen dat de navelstreng kan uitkloppen... Alsof ik daar een keuze in zou hebben... Alsof ik me bij elk antwoord moet verontschuldigen met: 'Maar het belangrijkste is dat ze blijft leven'. Tegelijkertijd vraag ik me af of het heel gek is dat ik eigenlijk de gynaecoloog en verloskundige zou willen vastketenen aan mijn bed? Ach, als we toch bezig zijn, dan ook maar gelijk de kinderarts voor zodra ze is geboren. De laatste weken werken zijn aangebroken waarbij ik me echt staande moet houden omdat het gewoon veel is, niet zozeer mijn werk zelf maar wel alles eromheen wat er bij mij speelt... Maar het alternatief, zodra ik 36 weken zwanger ben en wordt verplicht om thuis mijn verlof te gaan "vieren", voelt al helemaal angstaanjagend. Met weinig afleiding en volop tijd en ruimte waarbij mijn gedachtes vrij spel hebben. Krijgen we daar dan wel hulp bij?... Tenzij jij iemand kent die een zwangere, zonder risico of bijwerkingen, nog een paar weken onder zeil kan brengen, is het toch echt gewoon mijn tijd uitzitten en doorademen. Dit is gewoon hoe het is. En als je mij ziet of spreekt, dan zie je niet dat dit zich afspeelt. Het hierover schrijven is voor mij een manier om deze gedachtes en angsten uit mijn hoofd en op papier te krijgen. Om rust te creëren in mijn hoofd. In de hoop dat ik weer meer rust krijg in de nacht. Waar anderen misschien graag meer inspraak zouden hebben op hun bevalling zelf, krijgen wij carte blanche. Een situatie die ik een ander niet zou gunnen. En natuurlijk, de gynaecoloog en verloskundige kunnen ons adviseren... Maar zolang de signalen op groen staan, dit meisje netjes gaat indalen en er geen bezwarende factoren zijn, is inleiden gewoon een optie. Maar een keizersnede ook. Zelfs al wordt het "plan" om in te leiden, kan ik me nog steeds elke minuut bedenken en gaan we over tot een keizersnede. Daarbij nemen de artsen geen enkel risico tijdens de inleiding en zullen ze, snel overgaan tot een keizersnede wanneer er ook maar iets is dat niet optimaal verloopt. Wachten tot 39 weken? Prima. Zou ik zelfs langer willen rekken? Ja, dat mag ook. Trek ik het mentaal écht niet meer? Dan wordt het 37 weken. Het plan? Er is dus geen plan. Alles wat wij/ik zouden willen, mag en kan, mits er geen bezwarende factoren zijn. Maar welke keuze moet ik maken? Maak ik dan wel de juiste keuze? Het is de VIP behandeling die je niét wil hebben. Het zijn de zorgmedewerkers die het verschil maken. De verloskundige Emma, die mij/ons fantastisch begeleidt en gelukkig bloedserieus neemt en ook begrijpt dat er gewoon geen woorden zijn om mij gerust te stellen. Die, terwijl ze op vakantie is, toch even informeert hoe de kennismaking met de nieuwe gynaecoloog is geweest. De gynaecoloog met wie we gewoon grapjes kunnen maken. De verloskundige uit het VU die mij, twee weken geleden, nog een uur lang belt en zegt dat ze zo graag zou langskomen als Lulu is geboren, gewoon om de cirkel rond te maken. Het is de verloskundige in Culemborg (die ik sinds de laatste echo met 15 weken niet meer heb gezien omdat we toen zijn overgedragen naar het ziekenhuis) die mij gisteren mailt met de vraag hoe het met ons gaat en dat we, als wij er behoefte aan hebben, langs mogen komen omdat ze graag meekrijgen hoe het met ons gaat. Mensen die volgens mij nog niet eens half weten hoe waardevol ze voor ons zijn... Dus ja... Het bevalplan... Ik lig er al de hele week van wakker. Ik zou het natuurlijk niet kunnen invullen om toe te geven aan mijn eerste reactie: 'Eerst zien dan geloven. Laten we eerst maar kijken of ze leeft en gezond is, gaan we dán wel nadenken over alle randzaken...' Maar ja... Als ze al goed en wel geboren is is het ook weer te laat om nog te bedenken of je in een bad zou willen bevallen, muziek aan wil hebben staan of wie haar aanpakt... Dus ik worstel nog even verder met het gevoel van hebberigheid om meer te vragen dan: Als ze maar leeft en gezond is, en het liefste dat ik het bewust mag meemaken (en als dat niet kan, ook goed, spuit me dan alsjeblieft zo snel mogelijk plat om haar te halen). Dat laatste in de hoop, misschien ijdele hoop, dat ik een flink aantal puzzelstukjes krijg aangereikt wanneer een natuurlijke bevalling zou lukken. De hoop dat ik op 1 vlak mag ervaren hoe het, soort van, hoort te gaan. Ook al zal het aha moment uitblijven, zal de geboorte van Nola altijd een onopgeloste puzzel blijven met zeker 900 missende stukjes van de 1000. Geniet van de laatste loodjes...

Het is vooral het enorme wachten. Wachten tot de 38 of 39 weken en daarmee wachten tot ik weet of dit meisje de geboorte gaat overleven. Ik denk dat ik dat nog het meest zware van allemaal vind. Het gevoel alsof ik op het wachtbankje zit, in afwachting of ik nog een dochter moet gaan begraven. Nu ben ik al redelijk ongeduldig aangelegd en is wachten al niet mijn sterkste punt... Is nu 2 zwangerschappen achter elkaar, zonder de beloning van een levend kind, wel echt veel van het goede. En natuurlijk moet ik er gelijk bij zeggen: Nu niet zwanger zijn geweest, zou nog veel erger zijn. Ik ga je meenemen in waarom het zwanger zijn zo zwaar is. Daarvoor neem ik je mee in mijn belevingswereld, die gewoon anders is dan van anderen. Ik vind dus niet dat anderen het fout doen want het is menselijk om te vergelijken. Sterker nog, ik zal het zelf ook regelmatig doen. Maar hierbij dus even een verhaaltje, over de minder zonnige kant van het zwanger zijn na verlies. Om je proberen inzicht te geven in wat er dan zo zwaar aan is of wat het zo moeilijk maakt. En wederom: Ik heb liever dat je het probeert dan helemaal niet. Ik hoop alleen dat je hiermee ook begrijpt waarom ik soms stil val, snel van onderwerp verander of onhandig reageer. Het ligt niet aan jou, het ligt aan mij. Mensen lijken soms te vergeten dat ik al een keer zwanger ben geweest, opzich nog niet eens heel kort geleden. Vaak recenter dan mensen die zelf een vergelijking maken naar hun eigen zwangerschap. In het eerste trimester: ' Hoe voel je je?' ik: ' Extreem moe, het is echt een psychische vermoeidheid gecombineerd met spanning die ik niet herken'. Ander: 'Ohhhh, maar dat had ik ook, typisch 1e trimester kwaaltje, gaat waarschijnlijk wel over in het 2e trimester' In het tweede trimester: ' Ohhh zit je al in het 2e trimester? Nou dan is de leuke tijd nu wel aangebroken met de kwaaltjes uit het 1e trimester achter je'. Ik ga niet alle vergelijkingen, tips of wat dan ook noemen die mensen als reactie geven als ik antwoord hoe het met me gaat. Het zijn vermoeiende gesprekken. Na 4 maanden opnieuw zwanger zijn na een voldragen zwangerschap is al niet te vergelijken met een andere zwangerschap qua lichamelijke belasting. Vanaf 6 weken kreeg ik al last van mijn bekken, vervolgens een beknelde zenuw waardoor het constant voelde alsof ik door een wesp werd gestoken op mijn huid. Het advies om elke 2 uur 10 minuten te gaan liggen vanwege pijn aan mijn stuitje en bekken. Rust... Net nu ik een overlevingsritme had gevonden van 3x per week sporten, werken, wandelen en het weekend doorkomen om zo mijn tijd uit te zitten. Weer een deel waar ik geen controle over kan houden. Vergelijkingen met andere zwangerschappen zijn moeilijk. Mijn 1e trimester vermoeidheid nu was niet hetzelfde als de 1e trimester vermoeidheid bij Nola. Het verdriet, trauma en rouw maakt alles compleet anders. Mensen die denken dat ik weer 9 maanden nodig heb om klaar te zijn voor dit tweede meisje...? Nee! Ik was al klaar, ik ben al moeder, ons huis is al klaar. Als het kon zou ik het liefste in coma worden gebracht tot eind augustus; ik heb geen tijd meer nodig om te wennen aan het idee van een baby. Mensen lijken soms te vergeten dat ik al een volledige zwangerschap achter de rug heb. Mensen lijken soms te vergeten dat er al een kind is; ' Als er straks een baby is'. Nee! Nola is of was er al, er is al een baby! Mensen lijken soms te vergeten dat het niet hebben van een levend kind betekent dat je alle post natale kwaaltjes er ook gewoon bij krijgt. Het is niet zo dat de natuur denkt: Oh jouw kind is dood? Nou dan blijft dat haaruitval je wel gewoon bespaard! Tips of vergelijkingsverhalen, vaak zijn ze al irritant maar nu zijn ze helemaal pijnlijk of confronterend. Tenzij jouw kind ook dood is, dan kunnen we zwangerschappen vergelijken. Verder is mijn zwangerschap namelijk niet te vergelijken met een normale zwangerschap en voelt het al helemaal niet veilig om daar al keuvelend over te spreken. Dat maakt het moeilijk, want ik begrijp dat het zo logisch is om te doen, maar ook op dit vlak is alles anders. Mijn associatie met elk punt in de zwangerschap is anders en al helemaal rondom de geboorte. De enge dromen die zo typerend zijn bij de 20+ weken? Ja die had heb ik weer. Maar ze zijn niet te vergelijken met de dromen die ik had bij Nola. Bijna elke nacht word ik wel omsingeld door terroristen, terwijl ik opgesloten zit in een soort schoolgebouw, die iedereen afschieten of in brand steken. Mezelf proberen te verstoppen om niet te worden afgeknald. Of een van de ergste herhaaldelijke dromen; Vast zitten op een vakantieresort met mensen die allemaal maar bleven zeggen; ' Oh, ja ik begrijp het, ik heb ook een miskraam meegemaakt'... De frustratie en machteloosheid van het niet weg kunnen lopen of ontwaken. Dat is zelfs in de nacht je rust niet vinden. En nu, nog een paar dagen aftellen tot het 3e trimester van start gaat... De vergelijkingen of tips over de bevalling of als ze er straks is. Het voelt niet veilig om het erover te hebben. Mensen lijken het gewoon straal te vergeten. Zo lag ik van de week bij de osteopaat waarbij ze vraagt hoe het met mij gaat. We hebben het over mensen en opmerkingen over mijn zwangerschap en hoe moeilijk dat kan zijn omdat ik me gewoon geen houding weet te geven en mij onveilig voel. Dat mensen soms maar beter niets kunnen zeggen over de zwangerschap, of misschien enkel alsof het iets plastisch is. Enkel in een 1 op 1 of veilige omgeving met mensen die ik ken en de situatie kennen durf ik het er wel over te hebben. In een groep, of als ik wordt overvallen door een nonchalante vraag heb ik de neiging om mij terug te trekken. Als een hert dat in de koplampen kijkt, verstard en verschrikt niet wetend wat ik moet antwoorden. Zo vertelde ik haar dat ik tot de conclusie was gekomen dat mensen het vooral maar niet te nonchalant over zwangerschapsdingen moesten hebben of me overvallen met verhalen over de geboorte of rondom deze extreem moeilijke periode. Nog geen 10 minuten later is de behandeling van start en is ze bezig op mijn buik. Het kleine meisje ondertussen flink aan het reageren op haar aanrakingen. Waarop ze stralend verteld: ' Zo bijzonder vind ik dat he! Toen mijn beste vriendin hoogzwanger was heb ik haar nog behandeld en voelde ik haar kindje ook zo bewegen en de dag erna was ze geboren en had ik haar ineens in het echt vast! Zo mooi, dat zo'n kindje dan eerst in de buik zit en je dan erna ineens kennis ermee maakt!' Als verstard lig ik op die bank. Ik word gelijk terug geslingerd naar het eerste moment dat ik Nola zag, op de NICU onder de draadjes en plakkertjes. Met nog het gevoel alsof ze in mijn buik zat. Ik kan geen vergelijkingen aan. Mijn ervaring is gewoon niet te vergelijken met wat normale mensen hebben als associatie. Voor mij is het dus ook niet leuk of fijn om het erover te hebben. Als een geschrokken konijntje lig ik op de bank, kaken op elkaar en maar een beetje glazig mee lachend. Twee weken geleden gingen wij met het vliegtuig op vakantie. Het leek wel een zwangere invasie, het enige wat ik mij afvraag op zo'n moment is of er nog andere zwangeren in het vliegtuig ook al een onzichtbaar kind met zich mee hebben. Zou er nog iemand zijn waarvan iedereen denkt dat ze voor de eerste keer blij en zwanger zijn of is er nog iemand die ook het liefste wil schreeuwen dat het niet haar eerste is. De vakantie was heerlijk, absoluut waar. Maar zelfs een weekje Griekenland beleef ik met het gevoel van: Was de vakantie maar voorbij, want dan is er tenminste weer een week verstreken. Ik krijg steeds meer de neiging om mij terug te trekken, mij af te schermen voor de buitenwereld. En nu hoor ik een aantal van jullie denken: 'Ohhhh maar dat had ik ook, dat is heel normaal in het derde trimester! Typisch gevalletje van nesteldrang!' Nee, nee, nee! Ik heb niks meer te nestelen. Ikzelf incluis mijn huis etc, is allang op orde en klaar voor een levend kind. Het is de neiging om me af te sluiten voor de buitenwereld waarin ik voor mijn gevoel elk moment kan worden overvallen met adviezen, vergelijkingsverhalen of erger. Het is het doodmoe worden van dat eeuwige mantra: 'Iemand bedoelt het goed...' ' Iemand bedoelt het goed...' En nee, ik denk niet dat het raar is als jij ook geneigd bent dit te doen. Ik probeer enkel aan te geven dat mijn belevingswereld zo haaks staat op deze van een "normaal" persoon. Mijn wens voor een normale bevalling is gigantisch. Maar ook hierop ligt de kans op een vergelijkingsverhaal op de loer. Het doet pijn als iemand lacherig zegt dat zij na de geboorte zei: ' Nou, ik zei eerst, dit doe ik nooit meer hoor!' Het doet pijn als iemand het bagatelliseert met: 'Nou, zo leuk vond ik het niet hoor!' Voor een onderwerp waarbij het bij mij nog maar de vraag is of ik het mag proberen, laat staan of het gaat lukken... De wens is zo ontzettend groot. Daarbij heb ik geen enkel lotgenootje ooit horen zeggen na de bevalling van een dood kind: ' Nou, dit doe ik niet nog een keer hoor!' Zo ken ik een lotgenootje die, vanwege volledige placenta loslating en extreem bloedverlies bij haarzelf, moest bevallen van haar reeds overleden zoon. Via de natuurlijke weg omdat ze al teveel bloed verloor om nog over te kunnen gaan tot een keizersnede. Ze bleef bloed verliezen tijdens de bevalling dus ze kreeg aan de lopende band bloedtransfusies om vervolgens ook nog eens haar overleden zoon, die niet meer meewerkt, uit haar lichaam te krijgen. Een aantal dagen intensive care voor haarzelf als toetje, had ze zelfs bijna de uitvaart van haar zoon gemist. Ook zij is weer zwanger. Hoor je haar zeggen dat ze het niet nog een keer zou doen? Nee. Het zijn de steeds moeilijkere 1e keer data die nu komen. Een paar weken geleden met mijn verjaardag, toen ik vorig jaar zo blij een zwangerschapsshoot van Farley cadeau had gekregen. 26 juni mijn verlofdatum vorig jaar. 25 juli de uitgerekende datum en als hoogtepunt 28 juli; de geboortedag van Nola. Ik voel de spanning al opbouwen als ik een afspraak plan in mijn agenda in deze maanden omdat het mij ineens overvalt die datum te zien. Dat kan al in iets heel kleins zitten zoals haar geboortedag als THT op een pak melk te zien staan en daar volledig van ondersteboven door te zijn. Ik krijg steeds meer de neiging om mij terug te trekken. De constante vraag hoe het met mij gaat, een vraag die ik nog steeds veel te moeilijk vind. Ondanks de opbouwende spanning houd ik mijzelf nog staande met slapen, eten, werken en nog proberen te bewegen. Vergeet ik daaromheen heel veel; sociale contacten waar ik steeds minder aan toe kom of vergeet te reageren... De prijs voor de minst attente persoon gaat naar... Moi! En nou hoor ik je al denken... Dus bij deze: Nee, dit is geen typisch gevalletje van zwangerschapsdementie. Ik sta vol op standje overlevingsmodus. Hou vol en heb geduld met me.

Een week of drie geleden liep ik, samen met Farley naar Nola. Voor het eerst hadden we Frenkie meegenomen want die mocht nog niet zulke lange stukken wandelen. Aangekomen op de begraafplaats ontmoet Frenkie de hond van een dame. Ik schat haar ergens eind 70 of begin 80. Enthousiast begroeten de honden elkaar en al snel zitten de riemen goed in de knoop. Ik wissel beleefdheden uit met de vrouw over onze hondjes en na enige tijd begint ons graveyard smalltalk: 'Voor wie zijn jullie hier'? Vraagt de vrouw. Ik antwoord met: 'Voor onze dochter'... En ik zet me schrap. In de wetenschap dat je vanuit het niets een opmerking kan krijgen die je knock-out slaat en je nog dagenlang bezighoudt. Niets is minder waar en ze antwoord met: 'Ohhh, hoe oud is ze geworden? Mijn oudste dochter is ook overleden'. De oudste dochter van deze vrouw is in haar buik overleden met 39 weken. Het meisje kreeg de naam Sylvia maar de vrouw in kwestie heeft haar na de geboorte niet mogen zien. Vanuit de gedachte: Wat je niet ziet, kun je ook niet missen. Ze vervolgt haar verhaal. Dat ze uit een groot gezin komt maar van niemand destijds een kaartje heeft ontvangen of steun. 'Je hebt haar toch niet gezien?' Verdrietig verteld dat ze dat het nog steeds pijn doet. Dat ze wel nog twee dochters na Sylvia heeft mogen krijgen maar vooral het onbegrip vanuit haar omgeving moeilijk vindt en vond. Ze zegt dat ze voor ons hoopt dat we nog een kindje mogen krijgen. Wanneer ik haar vertel dat ik al bijna halverwege ben begint ze te stralen. Ze loopt nog even mee naar Nola en wordt nog bijna onderuit getrokken door Frenkie die om haar heen rent. Ze keuvelt nog wat door over waar ze woont en met liefde een soort extra oma wil zijn voor ons tweede wondertje. Bijna huppelend loopt ze weg, ware het niet dat ze een heupoperatie gepland heeft staan. Ja we zijn van ver gekomen. Waar er vroeger geen ruimte was voor een overleden kind, zeker wanneer het was overleden voor de geboorte, is er nu veel meer aandacht voor rouw en verdriet. Is het pas sinds een jaar of 2 dat doodgeboren kinderen worden erkent en ze kunnen worden bijgeschreven bij de gemeente. Dat er zelfs vrouwen van in de 80 nog opbelden om hun overleden kind alsnog bij te laten schrijven. Terwijl ze niet eens weten of ze een zoon of dochter hebben gekregen. Het belang van erkenning is zo groot en dat deze mevrouw, de moeder van Sylvia, haar niet eens heeft mogen zien. Omdat de buitenwereld dacht dat ze zich anders teveel zou gaan hechten. Tegelijkertijd is het weer een droevige bevestiging; dit blijft de rest van mijn leven. Er wordt vaak gesproken over de identiteitscrisis die een jonge moeder kan hebben. Hoe maak je de overgang van zelfstandig, centraal in je eigen leven staand persoon, naar een rol die ondergeschikt is aan je kind. Zo was ik zelf het middelpunt van mijn leven. Feestjes, festivals... Het feest was nog niet afgelopen of ik had al een groepje gevonden die nog mee wilde naar de after. Zo lang mogelijk doorgaan en absoluut een gevalletje van FOMO. Had ik, tijdens de zwangerschap van Nola, al regelmatig van die gedachtes in de richting van: Jemig, ik voel me enerzijds nog een meisje. Een meisje die elk weekend op een feestje staat en als laatste over blijft op een after. Anderzijds een vrouw, die meedoet met een volwassen baan en straks een kind heeft. De identiteitscrisis is nu nog vele malen groter. Niet alleen ben ik nog steeds dat meisje, dat meisje die het liefste elk weekend op een festival stond, ben ik nu ook een vrouw met een overleden kind. Bijna 32 jaar oud, moeder van een overleden kind en een tweede op komst. Hoé dan? Het besef nog steeds niet doorgedrongen. Maar aan de andere kant ben ik ook in geen enkel opzicht meer dat meisje die nog het liefste elk weekend naar een festival zou gaan. Sterker nog, ik vraag me überhaupt af of ik het ooit nog kan opbrengen om op een festival te staan. Met dat constante stemmetje in mijn hoofd: 'Sta je hier leuk te doen, terwijl je kind dood is'. Ineens ben je iemand "met een verhaal". Het is droevig te bedenken dat dit altijd blijft. Zo is moederdag vandaag weer zo'n goed voorbeeld. Had ik 2 jaar geleden, op moederdag, mijn eerste miskraam. Een foto van vorig jaar moederdag van Farley en mij met een invulboek dat ik cadeau had gekregen: 'Mijn eerste jaar'... Op dat moment een week of 27 zwanger en alles rozengeur en maneschijn, de miskraam allang naar de achtergrond verdwenen onder het mom: 'Anders was Nola er niet geweest'. Zijn we weer een jaar verder. Het boek voor Nola waar geen bladzijde van is beschreven. Geen natte snotkusjes en knuffelen in bed. De babyboom waar ik in zat rond Nola haar geboorte heeft plaats gemaakt voor enkel blije foto's onder het mom: #eerstemoederdag. Is het me zelfs niet gelukt een kaartje te sturen naar mijn eigen moeder omdat ik al een black-out krijg bij het zien van de kaartjes of het bedenken van de tekst. Dat terwijl ik dus zelf de kaartjes en lieve berichtjes die ik heb ontvangen vandaag wel heel erg waardeer. De dagen voor moederdag voelden al zwaar, weer een opbouwende spanning die zich vandaag uit in de vorm van een flinke kater. Alsof ik gisteren op een festival heb gestaan en door ben gegaan naar de after. Alleen is het een kater zonder dat er een feest aan vooraf is gegaan. Het gevoel alsof er een strakke band om mijn hoofd zit, ik voel me leeg en katerig. De neiging tot huilen is constant aanwezig, is het overleven en doorademen tot deze dag voorbij is. Hopend dat het volgend jaar iets minder zwaar gaat zijn. Dat ik dan snotkusjes en knuffels mag krijgen van onze tweede dochter. Al zullen er dan nog steeds een paar armpjes en de eerste tekeningen ontbreken. Als ik denk aan de moeder van Sylvia, dan zakt de moed mij in de schoenen. Dat ik straks 80 ben en nog steeds op bezoek ga bij Nola. De nieuwe en kersverse ouders aansprekend wiens kind in de buurt van Nola is komen te liggen. Het verdriet sijpelt zo ver door. Niet alleen hoe Nola was geweest maar ook haar toekomstige man of vrouw die nu niet met haar het leven zal delen. Het voelt bijna als de film 'sliding doors' die ik me nog herinner van vroeger. Hoe het leven van een vrouw verloopt als ze net wel of net niet de metro heeft gehaald. Onze kleinkinderen van Nola die er nooit zullen komen en alle eerste keren van onze tweede dochter die voelen alsof er iets ontbreekt omdat Nola eigenlijk eerder had horen te zijn. Zelfs met dit meisje volgend jaar levend bij ons houdt moederdag altijd een zwart randje. Puur omdat we nooit meer compleet zullen zijn, nooit meer als compleet gezin ontbijt in bed zullen eten. Eigenlijk houdt elke dag in de toekomst een zwart randje, feestdag of niet. Gewoon vanwege het feit dat we het nooit zullen weten. Maar op dagen als deze, wordt het er zo pijnlijk in gewreven. Heb ik maar 1 wens voor de toekomst; Dat ik nooit meer een kind hoef te begraven. Laat ze alsjeblieft ouder worden dan ik.

Was het beter geweest om wat langer te wachten? Ik snap het, zeker na mijn vorige blog over het gevoel en de angst om weer zwanger te zijn en straks weer dat vliegtuig in te moeten stappen. Het is dus ook h elemaal geen gekke gedachte. Zelfs van lotgenoten, die twijfelen of ze wel weer durven te beginnen, krijg ik soms deze vraag. Ik kan wederom alleen maar voor mijzelf spreken maar ik geloof zelf wel in de vergelijking wanneer je van een paard valt, je er zo snel mogelijk weer moet opstappen. Nu ben ik geen écht paardenmeisje maar heb ik vroeger nog wel eens op een paar blauwe maandagen paardgereden. Nadat Nola was overleden (sterker nog, zodra ze was geboren en het er niet goed uitzag) was ik al bezig met een volgende zwangerschap en een volgend kind wanneer Nola het niet zou overleven. Een hartstikke normale gedachte. In de eerste weken kreeg ik nog wel eens de vraag: 'Maar zou je dat wel zo snel weer willen dan?' Ik had in een andere positie ook mijn wenkbrauwen gefronst als ik iemand had gehoord die, direct na het overlijden van haar kind, al nadacht over een volgende zwangerschap. Want moet je niet eerst de tijd nemen om te rouwen en moet het verdriet niet zijn gezakt? Of om in rouw onwetendheid te blijven: 'Moet je het niet eerst hebben verwerkt?' Wij mochten zelf "officieel" vanaf januari weer gaan proberen. Dan zat ons half jaar wachten na de keizersnede erop. Het minimum wat werd geadviseerd te wachten. De maand januari was dan ook mijn stip op de horizon. Tot die tijd stond mijn leven helemaal stil want samen met het overschaduwende verdriet om Nola was er niet veel om voor te leven. Natuurlijk was ik bezig met hoe het zou gaan zijn als ik weer zwanger zou worden. De angst om een miskraam, hoe het zou zijn gecombineerd met rouw en verdriet en hoe het zou zijn om als extra belasting te hebben naast de pogingen om mijn leven weer op te pakken. Nog voor ik er écht goed over had nagedacht waren wij "plots" een maand eerder zwanger. Natuurlijk weet ik dat zwanger worden niet uit de lucht komt vallen en wist ik dát de kans aanwezig was maar ik bedoel; come on... drie jaar al bezig... dan word je heus niet zomaar ineens zwanger. Op 23 december ontdekte ik een knobbeltje in mijn borst. Op 24 december kon ik even langs de huisarts welke mij direct doorverwees naar de afdeling radiologie om een mammografie te laten maken. Dus op kerstavond zat ik wéér gezellig in het ziekenhuis. Bij de receptie hing een bordje: Meld het als u zwanger bent óf zwanger denkt te kunnen zijn. Bijna beschaamd zeg ik tegen de vrouw: 'Ik kom voor een mammografie maar het zoú kunnen dat ik zwanger ben. Ik denk het niet hoor maar het zoú kunnen.' Voor de zekerheid word ik ingepland voor een echo van mijn borst. Want een mammografie produceert straling en dat kan dan weer leiden tot allerlei afwijkingen bij een ongeboren kind. Ik lig in de donkere kamer en de radiologe komt binnen: 'Zooo, en je bent zwanger! Gefeliciteerd!' Daar gaan we al, huilend lig ik op het bed: 'Nou nee, dochter geboren in dit ziekenhuis maar 2,5 week later overleden en nu een knobbeltje in mijn borst en het zoú kunnen dat ik zwanger ben maar ik denk het niet hoor'. Het knobbeltje blijkt een onschuldige cyste te zijn. Onder het mom: "Dat had er ook nog wel bij gekund". Mijn familie is opgelucht, ik voel me schuldig over hoe nonchalant ik eigenlijk het knobbeltjes nieuws heb gedeeld. Onbewust omdat mijn eigen gezondheid gewoon geen snars meer ertoe doet. Het enige waar ik me in de periode van 23 op 24 december op heb ingelezen is: Borstkanker en zwanger worden, Hoelang wachten met zwanger worden na bestraling en dingen als: Invriezen eitjes bij kanker. 3 dagen later had ik een positieve test in handen. Het gevoel van blijdschap enkel in de verte aanwezig. Vooral ongeloof voerde de boventoon gevolgd door onzekerheid en hoop. Het begin van tellen: Wanneer ben ik dan uitgerekend, welke mijlpalen hoop ik dit jaar mee te maken en hoeveel weken ben ik dan zwanger? Gecombineerd met verdriet waaraan niets wordt gewijzigd. Met de jaarwisseling was ik zwanger maar het veranderde er niets aan dat ik om middernacht huilend in bed filmpjes van Nola lag te kijken. Het maakt het verdriet niet minder, soms minder en soms meer gecompliceerd. Wel maakt het andere zwangerschappen en vriendinnen met kinderen voor mij wat makkelijker. Het gevoel om weer een klein beetje mee te gaan doen, weer een voet in de normale wereld te zetten. Aan de andere kant als een soort puzzelstukje wat op zijn plek valt om weer op te letten op mijn eten en geen wijn meer te drinken. 9 maanden lang strikt letten op wat je eet zonder uitkomst van een kind snijdt gewoon geen hout. Ineens deed ikzelf er weer toe, het weer letten op mijzelf omdat er een kindje groeit. De eerste weken, en nu nog steeds, is er een constant stemmetje in mijn hoofd. Niet alleen in die van mij maar ook bij die van lotgenootjes. Een stemmetje wat misschien lijkt op die van Repelsteeltje: 'Niemand weet, niemand weet, dat ik Repelsteeltje heet...' Op de een of andere manier had ik vanaf dag 1 sterk het gevoel dat dit kind zou gaan leven. Wellicht was het gewoon mijn blinde hoop, het idee dat het nu goed moést gaan. Met direct erna dat stemmetje: 'Ja, dat denk jij nu, maar het hartje is vást nu al gestopt.' Na elke echo heel even de opluchting om de deur uit te stappen en weer dat stemmetje te horen: 'Misschien is het nu al wel gestopt'. Nu ik ons meisje begin te voelen te bewegen is er wat meer rust, elke dag wel even een bevestiging dat ze er nog is. Dus als antwoord op de immer gestelde vraag: Ja wij worden goed in de gaten gehouden maar eigenlijk zijn alle echo's die ik zou willen enkel voor mijn eigen gemoedsrust. Vanaf 24 weken krijgen wij elke 4 weken een groeiecho. Echter, een slecht functionerende placenta is enkel te herleiden aan een groeiachterstand bij het kind. In het geval van Nola was er dus ook nooit iets uitgekomen qua bijzonderheden op echo's als wij elke 4 weken deze echo hadden gehad. Nola zat altijd op de bovenlijn van de groeicurve. Dus nee, feitelijk is er niets waardoor ze nu kunnen "controleren" dat er niet hetzelfde gebeurt als bij Nola. Sterker nog, het is nog steeds gissen wat er is gebeurt. Daarbij, ik kan elke dag een echo laten maken maar vervolgens de deur uitlopen en 5 minuten later kan het alsnog misgaan. Ps; bij 5 weken zwangerschap zaten wij bij de gynaecoloog. Niet voor deze zwangerschap maar omdat ons eerste gesprek met haar niet zo positief was verlopen en we in de herkansing gingen. Toen ik tijdens dit gesprek bijna beschaamd aangaf dat ik zwanger was (ik voelde me net iemand uit 16 and pregnant die moest vertellen dat ze zwanger was en zogenaamd geen idéé had hoe het had kunnen gebeuren...) was haar reactie resoluut: 'Nou, dan zul je wel goed genoeg in je vel zitten want je lichaam wordt ook niet zwanger als het er niet klaar voor is'. Daarmee was de kous af, nooit is er meer gesproken over het feit dat ik nog geen 4,5 maand na de geboorte van Nola en de keizersnede weer zwanger ben geworden. Sterker nog, zelfs normaal proberen te bevallen is gewoon onderwerp van gesprek. (Dit is overigens geen promo praatje voor vrouwen om na een keizersnede maar zo snel mogelijk zwanger te worden) Weer even terug naar het onderwerp. Was het beter geweest om langer te wachten? Nog voordat ik mijn cap op mijn hoofd had en mijn zweep in de hand, had ik al een voetje gekregen en was ik al op het paard gezet. Weinig tijd om écht na te denken hoe het zou zijn als ik weer zwanger zou zijn. Maar wat als dat paard maar niet komt? Wat als je braaf, met je gepoetste laarzen en cap op je hoofd, staat te wachten en er geen paard voor jou langskomt? Elke maand opnieuw moet wachten tot je de volgende ronde in kan gaan. Elke maand de tijd hebt om na te denken over hoe spannend het wel niet gaat zijn. Elke maand dat je ongeduldig staat te wachten en je zelfs lotgenootjes op het paard ziet stappen en uit het zicht ziet draven. Dat je ineens alleen achterblijft omdat zelfs je lotgenoten, je maten en steun en toeverlaat, weer koers zetten richting de normale wereld. Elke maand weer opnieuw telt wanneer je dán een levende baby in je armen kan hebben. Of je nog kans maakt om een baby te krijgen in 2021 of dat er weer een jaar voorbij zal gaan. Of, wat als je net 1 voet in de stijgbeugel hebt en hoopvol in het zadel probeert te hopsen wanneer je paard er ineens vandoor gaat. Waardoor je achterover in het zand valt en weer tijd nodig hebt om weer op te krabbelen en weer ongeduldig moet wachten tot er een nieuw paard verschijnt (de miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap). Ellende op ellende zonder een sprankje hoop of vooruitzicht. Ik hoor behoorlijk wat hele prille zwangerschapsaankondigingen, frustraties van maand na maand dat het niet lukt of het verdriet van de ongunstige prille afloop. Juichend sta ik langs de zijkant van de bak wanneer er weer twee streepjes worden doorgestuurd. Tegelijkertijd mijn hart vast te houden voor de slopende periode die volgt en 37-40 weken niet zal ophouden. Maar hoopvol wensend: Laat deze blijven plakken alsjeblieft, laat deze moeder niet wéér opnieuw moeten opkrabbelen en achteraan in de rij moeten aansluiten.

Hoe ga je, als ouders met een overleden kind, om met de rol van het kind in het gezin? Een gesprek wat ik al wel eens met Farley heb gevoerd maar waar we niet echt een mening over konden vormen; Hoe gaan we om met Nola als oudste kind? Als je levende kinderen hebt is het makkelijk; je hebt een oudste, een middelste en een jongste en alles wat er maar tussenin zit. Maar Nola is onze oudste dochter. Wat maakt dan een volgend kind? En wat maakt dan de verdeling bij een eventueel derde kind? Dit meisje dat onderweg is is straks onze oudste levende dochter maar niet onze eerste dochter. Komt Nola onder onze kerstkaarten te staan? Dat was voor ons snel al duidelijk; ja, ze is altijd onderdeel binnen ons gezin en ze houdt haar eigen rol. Volgens mij zijn daar zelfs hele gedachtes over wanneer je kijkt naar familieopstellingen, dat schijnbaar zelfs miskramen, altijd onderdeel blijven in de dynamiek van een gezin. Miskramen meerekenend zou Nola zelfs ons tweede kind zijn geweest. Voor mij voelt de miskraam niet als ons eerste kind al zal dat voor vrouwen die enkel een miskraam hebben meegemaakt wellicht anders zijn. Voor mij is Nola echt onze oudste dochter. Maar welke rol heeft zij straks binnen ons gezin? Niet alleen onder kaartjes, maar ook wanneer mensen vragen: Hoeveel kinderen heb je? Een vraag en worsteling die ik me had voorgesteld pas in een later stadium te krijgen. Maar nu ik zwanger ben én de wereld weer langzaam een beetje opengaat, word ik steeds meer geconfronteerd met pijnlijke vragen en gesprekken. Gesprekken waar ik me niet tegen weet te weren, waarvan ik niet weet hoe te reageren. Ik zal een paar voorbeelden geven om weer te geven hoe de (interne) worsteling de meest simpele gesprekjes tot een uitdaging kunnen maken. Toen ik net enkele weken na mijn verlof weer aan het opbouwen was, had ik een videocall met een nieuwe klant. Er waren 3 contactpersonen aanwezig maar bij aanvang van de call enkel nog 1 persoon van de klant aanwezig. Dus ik knoop een simpel gesprekje aan; 'Vanuit waar ben jij aan het bellen? Ahhh Mooie omgeving. Nee wij wonen in Culemborg, 1,5 jaar geleden naar toe verhuisd. Nee vanuit Utrecht, we komen hier niet van origine vandaan. Ja, we wilden wat groter wonen ja...' En dan volgt de vraag: Heb je kinderen? In een eerste reflex antwoord ik 'nee'. Overspoeld door schuldgevoel, hartkloppingen en mijn keel knijpt samen. Hij vervolgt: 'Oh ja dat hoor je meestal, dat mensen vanuit de stad wat meer de provincie intrekken omdat ze een gezinnetje willen stichten'. Dus ik begin te hakkelen: 'Ja, nou, omdat je er naar vraagt. Onze dochter is 4 maanden geleden overleden...' Middenin mijn laatste zin ploppen precies de 2 andere gesprekspartners in de call. Geschrokken gezichten en verontschuldigingen. Vanuit mijn rol neem ik maar weer snel de leiding in het gesprek: 'Ja, het is inderdaad heel verdrietig, dank jullie wel, nee jullie konden het ook niet weten. Goed, bedankt allemaal voor jullie tijd. Zoals besproken zullen we vandaag...' Ik laat het niet merken maar ik ben volledig uit het veld geslagen, hoe vind ik een goede modus om hier op te reageren? Wat zeg ik? Nola niet noemen voelt niet goed maar haar wel noemen zorgt ook voor hele ongemakkelijke gesprekken. Simpele gesprekken zijn veranderd, ook deze voelen als een mijnenveld. Ik voel het vaak al enkele minuten voor de confrontatie aankomen. Ik voel welke richting het gesprek neemt en ik weet nog niet hoe ik moet anticiperen of moet bijsturen. Nu ik zwanger ben en de wereld weer wat meer open gaat maakt het des te moeilijker. Vorige week zat ik om 8 uur 'sochtends bij een kapper. Niet mijn vaste kapper, die echt ontzettend lief en méga emphatisch is, maar een kapper in het dorp waar ik werk. We hadden een opname dag voor onze nieuwe bedrijfsfilm dus ik dacht; Laat ik mijn haar eens föhnen voor de gelegenheid. Om 8 uur 'sochtends ben ik de eerste in de stoel. De verplichte chitchat begint en halverwege de föhnbeurt voel ik het gesprek op de afgrond afgaan: 'Heb je eigenlijk neefjes of nichtjes? Ohhh leuk zeg! En je hebt twee zussen? En jij bent de jongste? Leuk leuk. Jongetje en meisje van de ene zus en je andere zus dan ook een meisje? Och wat leuk. Maar voor jou denk ik nog niet hé?' BAM. Daar is ie. Zelfs een vraag in een vorm die ik niet had kunnen voorspellen. Voor mij nog niet? Wat is dat nou voor vreemde aanname? Ik reageer: 'Nou, ik ben nu 17,5 week zwanger van onze tweede dochter'. Om maar toekomstige verwarring te voorkomen en blij gekeuvel gooi ik zelf ook maar gelijk erin: 'Maar onze oudste dochter is 8 maanden geleden overleden'. De kapster reageert: 'Ohhhh nee dat is niet leuk. Maar word je nu wel goed in de gaten gehouden? Voel je je wel goed?' Ik antwoord: Ja fysiek voel ik me wel prima. Kapster: 'Ohhh nou dat is het belangrijkste!' Met mijn haar nog half nat moet ik mezelf bedwingen om niet weg te rennen. Hartkloppingen, klamme handen en een samengeknepen keel. Waar ik, voor mijzelf, het liefste nu al met een 9 maanden zwangere buik zou lopen gewoon voor mijn eigen bewustwording dat ik écht zwanger ben, krijg ik een knoop in mijn maag als ik eraan denk dat ik straks met een prominent zichtbare buik rondloop. Die fase begint nu aan te breken, enkel nog zichtbaar voor mensen die mij kennen maar lang zal het niet meer duren tot ook onbekenden mij herkennen als: in blijde verwachting. Mensen weten ondertussen wel dat het vragen naar kinderen een pijnlijke vraag kan zijn. Dat het niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Maar bij iemand met een zwangere buik is er niemand die zulk verdriet erachter verwacht. Mensen verwachten een blij verhaal. Die associatie heeft een zwangere buik. Dus ik hou mijn hart vast voor de vraag: Gefeliciteerd! Is het je eerste? Zo zijn wij momenteel opzoek naar een nieuw bed. In winkel 1: Jaaa een elektrisch bed is natuurlijk wel héél fijn als jullie ooit gezinsuitbreiding krijgen. In winkel 2: Bij de vervolgafspraak, waar Farley bij de 1e afspraak heeft gezegd dat ik zwanger ben; En, hoe gaat het met je zwangerschap? Ik antwoord: 'Jaaa, prima hoor'... En ik stel maar gelijk een vraag over de verschillende stofkleuren. Vragen over kinderen waren soms al pijnlijk toen wij al enige tijd aan het proberen waren. Vragen die door de vraagsteller goed worden bedoelt maar waar er bij de ontvanger zoveel meer achter kan zitten. En het is ook moeilijk, die kapster verwacht ook niet dat haar eerste klant om 8 uur 'sochtends een 31 jarige vrouw is met een overleden kind. Iemand die straks blij aan mij vraagt: Is het je eerste? Verwacht ook niet dat wij de historie hebben die wij hebben. Maar hoe ik hierop moet reageren is ook moeilijk. Ik probeer dus maar mat te reageren met een : 'bedankt' en over te stappen naar een ander onderwerp. Waardoor de vraagsteller waarschijnlijk denkt dat ik een harteloos, onaardig en ondankbaar mens ben. Zo vertelde een lotgenootje dat haar vriend ook wisselend reageert per situatie. Nog zoekende in wat te vertellen. Wat het weer complex maakt omdat een nieuwe collega denkt dat zij zwanger is van hun eerste kind terwijl iemand anders denkt dat ze gewoon "per ongeluk" weer zo snel zwanger is geraakt en ze al een kleine thuis hebben rondlopen. Mensen die mij nu een maand of 9 niet hebben gezien, bij de sportschool, de tandarts of op een andere locatie, het begint allemaal nu te ontwaken. Vragen waarop mensen een blij antwoord verwachten en ik weet dat ik een bom laat vallen. Mensen die mij straks gaan aanspreken vanwege mijn dikke buik. Situaties die mij nog overvallen en ik mij geen houding in weet te geven. Ook al sta ik niet snel met mijn mond vol tanden, in deze situaties begin ik te hakkelen, tranen prikken in mijn ogen en mijn keel knijpt dicht. Mensen die, toen ik 10 weken na de geboorte van Nola, met knikkende knietjes weer de sportschool inliep, zeiden: Zó, jouw buik is snel weg! Hahahaha, wat is je geheim?! En ik alleen maar kon denken; Adrenaline en stress, het overlijden van je kind; dát is het geheim. Mensen die mij met 40 weken zwangerschap nog hebben gezien en misschien, over een paar weken wanneer ik een zichtbare buik heb, grappend zullen zeggen: 'Zo, jullie laten er geen gras over groeien!' Het is namelijk niet dat ik de verwachting heb dat anderen het beter moeten doen. Wel vind ik het oneerlijk dat dit ook weer iets is wat er voor ons altijd bij zal horen. Dat wij moeten nadenken over wanneer we ons volgende kind gaan vertellen over Nola, hoe we omgaan met de vraag hoeveel kinderen we hebben. Dat ik degene ben die soms er voor zal moeten kiezen Nola niet te benoemen omdat de situatie zich er niet altijd voor leent. Misschien moet ik een T-shirt laten bedrukken. Niet alleen voor mijzelf om constante opmerkingen te ontwijken maar ook om anderen te behoeden voor het mijnenveld waarin ze stappen als ze denken een blij antwoord te krijgen op de nonchalante vraag die ze stellen. Yes, I am pregnant. But our oldest daughter died.

Stel; we kunnen weer een keer een vakantie boeken of een weekendje weg... Volgens mij is het typisch Nederlands om dan een vlucht te kiezen waarbij je, voor de terugvlucht, zo laat mogelijk op de dag vliegt. Onder het mom: 'Want dan hebben we lekker nog de hele dag daar'. Ik ben er zelf ook schuldig aan hoor, op de een of andere manier voelt het als een "verloren" dag wanneer je 'sochtends vroeg alweer naar de vluchthaven vertrekt. Wanneer dan werkelijk die laatste dag van je vakantie is aangebroken krijg je nog wat, lief bedoelde, appjes en berichtjes van vrienden met: 'Geniet van je laatste dagje vakantie!'... Maar wie geniet er nog eigenlijk écht nog van die laatste dag vakantie? Volgens mij moet je altijd al rond 10 uur zijn uitgecheckt, je appartement hebben opgeruimd en je koffer hebben ingepakt om vervolgens nog een uur of 5 te overbruggen tot je richting het vliegveld kan. Meestal kun je je koffer nog wel achterlaten bij de receptie van je verblijf maar enigszins verloren ga je maar bij het zwembad liggen. Echt de rust weet je niet meer te vinden omdat je op je horloge blijft kijken of het al tijd is om te gaan terwijl je je ook onprettig begint te voelen bij de steeds heter wordende zon en de wetenschap dat je straks plakkerig dat vliegtuig in moet. Eindelijk is het dan ook op deze (waarschijnlijk zuid Europese) bestemming lunchtijd maar gezien dit een stuk later is dan in Nederland heb je eigenlijk geen tijd om lekker uitgebreid te tafelen. Na het bestellen begint het gevoel van stress je toch langzaam te bekruipen wanneer de obers maar niet uit de keuken komen met de gerechten. Met de lunch nog half op het bord wordt het gehaast afrekenen om richting het vliegveld te racen. Geniet nog van je laatste dagje vakantie... Genieten... Dan is er nog een verschil in hoe de "geniet" boodschap wordt gebracht: 'Ik hoop dat je af en toe ook kan genieten'. Wat heel lief is, want dat soort dingen mag je me altijd toewensen... Maar vaker is het meer een opmerking, gebiedende wijs of bijna richting een verwijt: Geniet er van! Vergéét niet te genieten! Probeer er wel van te genieten! Maar hoé geniet je? Genieten... Het woord dat ik de afgelopen weken zóveel heb gehoord. Of ik wel kan genieten?... Geniet ervan!... Vergeet niet te genieten!?... Alsof het een doel opzich is. Een soort taak, net zoals koffie zetten. 'Ga ik nu even in een hoekje zitten "genieten"...' Het is net zoiets als het woord "gezellig". Maar hoe maak je het gezellig? Het is vaak iets wat gebeurt, een samenloop van omstandigheden waardoor je je ineens beseft (of vaak achteraf) goh, wat is dit gezellig! Wanneer je partner bloedchagrijnig thuiskomt en je zegt tegen hem of haar: 'Joh, doe jij eens even gezellig' resulteert dat volgens mij nooit in een spontane omslag van iemands humeur en dat iemand weer "lekker gezellig" doet. Want hoe doe je "gezellig"? Ik werk, ik eet, ik sport, ik slaap best oké, ik voel relatief weinig fysieke spanning en ook mentaal kom ik de dagen wel door. Eerlijk gezegd is het meer dan ik me op voorhand had kunnen indenken. Maar wanneer iemand mij vraagt hoe het gaat, kan ik nog steeds niet antwoorden met 'goed'. Mijn definitie van "goed" is namelijk nog steeds anders dan hoe het nu gaat. Daarbij, mijn kind is dood, dus hoe kan ik dan überhaupt zeggen dat het "goed" gaat? Dus wanneer ik antwoord met: 'Het gaat... naar omstandigheden best oké en met ups en downs...' Dan worden wenkbrauwen gefronst. Bezorgde blikken en een vervolgvraag die vaak in de richting is van: 'Maar kun je er wel met iemand over praten?!'... 'Krijgen jullie wel begeleiding?!'... Alsof het niet goed genoeg is hoe het nu gaat. Bijna suggestief dat, wanneer ik meer begeleiding zou krijgen, het wel "goed" zou gaan. Wéér die vraag. Alsof ik me constant moet verantwoorden dat, ook al krijgen wij fantastische hulp, begeleiding, wat je maar kan bedenken, het nog steeds niet "goed" gaat en ik niet persé "aan het genieten ben". Daarbij, is het een soort vrijbrief voor mensen die verder weg staan om iets te vinden of te zeggen over mijn mentale gesteldheid en psychische hulp? Toen ik een week of 38 zwanger was van Nola stuurde ik naar vriendinnetjes, dat het net voelde alsof ik op wereldreis zou gaan. Je koffer staat gepakt, je hebt al maanden voorpret, hebt alle boeken en informatie tot je genomen en kan niet wáchten tot het zover is. Je hebt er veel over gehoord maar je weet niet precies wat je kan verwachten. Het enige spannende is nog even dat je niet weet wanneer je vlucht gaat vertrekken én dat jij de bestuurder bent van het vliegtuig. Niemand kan het stuurwiel van je overnemen en je hebt 1 (of meer in het geval van een meerling) inzittenden; je kind. 28 juli 2020: Mijn vliegtuig is neergestort. Op wonderbaarlijke wijze heb ik het zelf overleefd maar mijn enige inzittende heb ik te pletter zien slaan. Tegen iemand die als enige een vliegtuigcrash heeft overleefd, en weer een keer het vliegtuig in moet stappen, zeg je toch ook niet: 'Probeer er wel van te genieten'... Die geniet echt niet meer van de gratis hapjes en drankjes aan boord en heeft al helemaal geen interesse in het aanbod aan films. Het enige wat er toe doet: Doorademen, duimendraaien en afwachten tot je hopelijk zonder al teveel kleerscheuren aankomt op de plaats van bestemming. Over een paar maanden is het weer zover. Langzaamaan ben ik weer bezig met de voorbereidingen, spullen aan het klaarleggen, alles wat ik voor vertrek moet hebben geregeld. Ik moet weer in dat vliegtuig stappen. Ík ben degene die dat vliegtuig weer de lucht in moet krijgen en niemand die daarbij kan helpen. De gynaecoloog, de psycholoog, de verloskundige en zelfs Farley niet. Ze staan allemaal veilig aan de grond en kunnen hooguit wat aanwijzingen roepen maar zelfs zij weten niet wat er gaat gebeuren en kunnen maar beperkt ingrijpen als het écht goed mis gaat. Mijn vliegtuig is ondertussen weer opgeknapt maar heeft zeker barstjes en scheurtjes overgehouden aan de eerste crash. Het voelt dus als een extra risico om mijn vliegtuig weer de lucht in te laten gaan. Met al mijn focus probeer ik mij te richten op goed slapen, goed eten, zodat ik zo fit en scherp mogelijk aan de gevoelsmatige dodemansvlucht ga beginnen. 'Probeer er wel van te genieten'... Het is zo goed bedoelt. En tja, wat moet je anders zeggen? Ik ben me enorm bewust van dit nieuwe meisje in mijn buik en, voor zover dat mogelijk was, denk ik dat ze zich nog meer welkom zal voelen dan welk kindje dan ook. Maar waar, normaal gesproken, het inrichten van de babykamer een "geniet" moment is, is dat tegelijkertijd voor mij ook confronterend. Net als wanneer Nola nog had geleefd en haar zusje op komst was geweest, hadden we wat dingen aangepast in de babykamer en was Nola doorgeschoven naar een andere kamer. Dit laatste is niet het geval. Dus ja, ik kijk ernaar uit het kamertje klaar te maken voor dit nieuwe meisje, een nieuwe kleur op de muur, net zoals ik had gedaan als Nola nog had geleefd... Tegelijkertijd is het ook confronterend dat Nola er nooit heeft geslapen, het niet is gegaan zoals het had moeten zijn. Is dat dan genieten? Het manco van onze generatie; alles moet maar altijd leuk en goed gaan. Live life to the max! Het leven is een feestje! Guess what? Life sucks sometimes. Weet je hoe vermoeiend het eigenlijk is als je verwachting is dat alles maar leuk moet zijn en je overal van moet genieten? Niet alleen in mijn situatie maar ook de vrouw die 9 maanden lang kotsmisselijk en ziek is.... Of de vrouw die niet geniet van haar kraamtijd en eerder tegen een depressie aanzit? Die kan volgens mij eerder rekenen op veel onbegrip van de omgeving want; Vergeet niet te genieten! Of; Voor je het weet zijn ze groot! Ik ben gewoon niet meer met zoiets basaals bezig als genieten, ik heb wel belangrijkere dingen aan mijn hoofd; met zo min mogelijk spanning deze 9 maanden uitzitten. It's okay being not ok Een spreuk die in opmars is de afgelopen jaren. Het klinkt leuk, maar in de werkelijkheid gaat het niet zo. Het is oké hoe het nu met mij gaat. Mijn kind is dood en ik functioneer best prima. Het lijkt mij eigenlijk wel het hoogst haalbare op het moment. Maar toch... Wanneer ik mijn schouders ophaal en antwoord: 'Tja, het gaat...' Dan wordt er zorgelijk gekeken, misschien wel een wenkbrauw gefronst. Want ik ben toch weer zwanger? 'Vergeet niet te genieten...' Laat mij maar aanmodderen, doorademen en vooral de komende weken uitzitten. Elke avond weer opgelucht ademen dat ik weer naar bed kan: 'hèhè, weer een dag erop, weer een dag dichterbij dat ik hopelijk mijn levende en gezonde kind mag ontmoeten'. Het is wat het is. Ik wist dat het geen feestje meer zou zijn en die verwachting heb ik zelf ook niet. Dus het is helemaal oké dat het gewoon nu gaat, zoals het gaat. Blijdschap en dankbaarheid, ik schreef het al eerder. Dat zijn betere omschrijvingen van wat ik wél ervaar. En soms... Op een onbewaakt moment, als ik niet het gevoel heb dat ik ook nog "moet genieten"... Dan geniet ik soms wel even. Gaat het grote genieten dan beginnen wanneer dit kleine meisje (hopelijk) levend en wel in onze armen ligt? Waarschijnlijk niet. Wel om háár maar tegelijkertijd zal er een blik aan verdriet worden opengetrokken omdat het ineens extra zichtbaar wordt hoe het nooit is geweest met Nola, wat ook bij haar had moeten zijn en hoe we haar nooit zullen zien opgroeien. Ook daar ga ik een heleboel mensen teleurstellen die hadden gehoopt dat het dan wel weer "goed" zou gaan. Verdriet en geluk, ook dat kan naast elkaar bestaan en er zal heus, ooit, weer een moment komen dat ik zal zeggen dat het "goed" gaat. Maar zolang dat nog niet het geval is, is dat helemaal oké.